Na czym polega rekultywacja gruntów?
Rozwój przemysłu, oprócz tego, że przyniósł rozkwit gospodarczy, przyczynił się również do degradacji środowiska naturalnego. Zmiana ukształtowania terenu, składu chemicznego gleby czy wód gruntowych to tylko niektóre konsekwencje nieustannego przekształcania otoczenia przez człowieka. Aby zapobiec nadmiernej dewastacji, przeprowadza się rekultywację gruntów rolnych. Dowiedz się, czym jest i w jaki sposób przebiega ten proces
Co to jest rekultywacja gruntów?
Przemysł ciężki, szczególnie hutniczy i górniczy, przyczynił się do degradacji środowiska naturalnego. Działalność pozostawiła po sobie ślady w postaci zanieczyszczonych wód gruntowych oraz gleb. Rekultywacja gruntów jest celowym postępowaniem, które ma przywrócić wyniszczonym obszarom wartość użytkową lub przyrodniczą. Prace z tym związane reguluje Ustawa z dnia 3 lutego 1995 roku o ochronie gruntów rolnych i leśnych. Powierzchnie, które zostały zrekultywowane, w dalszej perspektywie podlegają zagospodarowaniu, m.in. dla celów rolniczych.
Rekultywacja gruntu – czym różni się degradacja od dewastacji?
W kontekście rekultywacji gruntów rolnych istotną rolę odgrywa poziom zniszczenia gleby. Degradacją nazywamy zjawiska, które prowadzą do pogorszenia struktury fizycznej, chemicznej i biologicznej ziemi, wpływając negatywnie na jej jakość. Do tych procesów można zaliczyć przede wszystkim:
- przesuszenie lub nadmierne zawilgocenie gleby,
- erozję podłoża,
- zanieczyszczenie składnikami biologicznymi lub stałymi,
- zubożenie o składniki odżywcze,
- zmniejszenie różnorodności biologicznej ziemi.
Konsekwencją degradacji jest spadek żyzności, co prowadzi do zmniejszenia ilości i jakości plonów, zaniknięcia terenów rolniczych, utraty konkurencyjności na rynku międzynarodowym.
Dewastacja ziem, np. rolnych, w porównaniu z degradacją jest zjawiskiem nieodwracalnym, w którym gleba całkowicie utraciła swoją wartość użytkową. Związana jest przede wszystkim z przekształceniem terenu na rzecz infrastruktury drogowej lub przemysłowej. Ulega on wtedy wyrównaniu, a podłoże zostaje pokryte materiałami nieprzepuszczającymi wartości odżywczych, co prowadzi do całkowitego wyjałowienia. Dlatego w takim przypadku nie należy zapominać o rekultywacji gruntów.
Jakie są metody rekultywacji gruntów?
Przeprowadzana rekultywacja gruntu rolnego ma na celu przywrócenie terenom zdegradowanym właściwości, które pozwolą wykorzystać przestrzeń w rolnictwie, rekreacji czy leśnictwie. Ma podstawowe 3 rodzaje:
- techniczną – związana jest z kształtowaniem rzeźby terenu: wzmacnianiem skarp, budowaniem dróg, melioracją gleb, zmianami ukształtowania ziemi,
- biologiczną – polega na odtworzeniu ekosystemu gleby: zalesieniu, zaoraniu terenu, nawożeniu i nawadnianiu ziemi, ubogaceniu w żyzne warstwy, sadzeniu nowych roślin,
- chemiczną – przywrócenie glebie odpowiedniego pH poprzez oczyszczenie ze szkodliwych substancji chemicznych.
Rekultywacja gruntów rolnych – kto powinien przeprowadzić proces?
Obowiązkowa rekultywacja gruntów unormowana jest przez polskie oraz unijne prawo. Musisz mieć świadomość, że przepisy wskazują, że osoba fizyczna lub przedsiębiorstwo, które swoim działaniem przyczyniło się do degradacji środowiska, odpowiadają za proces zarówno pod względem prac, jak i ponoszonych kosztów.